Độ lệch chuẩn cho phép chúng ta nhanh chóng ước lượng tỉ lệ của một giá trị nào đó dựa trên một quy tắc thực nghiệm (emperical rule) trong phân phối chuẩn. Quy tắc này còn được biết đến với cái tên "68 - 99 - 99" (chính xác hơn là "68% - 95% - 99.7%").
Bạn cũng cần nhớ rằng, 02 tham số quan trọng nhất trong phân phối chuẩn là giá trị trung bình (mean) và độ lệch chuẩn (standard deviation - còn được viết tắt là 'SD'). Giả định rằng dữ liệu tuân theo phân phối chuẩn. Từ khu vực trung tâm (giá trị trung bình), dải dữ liệu được chia ra làm 3 phần phần đối xứng với nhau qua trục giá trị trung bình (trục mean).
Phần thứ nhất sẽ chiếm 68% tổng thể dữ liệu sẽ tương ứng với 1 độ lệch chuẩn (±1SD) ; phần thứ 2 chiếm 95% tương ứng với (±2SD) và phần thứ ba chiếm 99.7% tương ứng với (±3SD). Trong bài viết này mình sẽ hướng dẫn các bạn cách ước lượng tỉ lệ dựa trên độ lệch chuẩn với một vài ví dụ hết sức đơn giản nhé
---
---
Phương pháp ước lượng này cho phép chúng ta áp dụng vào các thống kê mô tả về điểm số trong lớp học, thu nhập của một nhóm dân cư, tỉ lệ người dân biết chữ trong một cơ cấu tuổi nào đó, ước lượng cử tri bỏ phiếu ... Dạng phát biểu như "95% những người tham gia khảo sát cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho ông Long làm thị trưởng thành phố, nằm trong độ tuổi từ 2 đến 3 (mầm non)" - chính là một dạng áp dụng quy tắc ước lượng này (haha).
---
Huế, 11:49 PM 12/4/2023
(*) Vui lòng tích nguồn khi sử dụng
---
Data Team, Sociology Hue - HUSC
Design & Content: Tuấn Long
